آنچه در این مقاله میخوانید
پلتفرم به عنوان سرویس (Platform as a Service) که به اختصار PaaS نام دارد؛ نوعی سرویس رایانش ابری است که به کاربران فرصت میدهد تا نرمافزار و برنامههای خود را از طریق پلتفرمی ابری و جامع توسعه دهند. PaaS که اغلب توسعهدهندگان از آن استفاده میکنند به کاربران اجازه میدهد تا بدون نگرانی از زیرساختهای پایه و بدون نیاز به استقرار و پیکربندی نرمافزار، برنامهها را ساخته، گردآوری و اجرا کنند بنابراین امنیت PaaS از دغدغههای اصلی این افراد است.
PaaS کاربران را ملزم به مدیریت یا کنترل شبکهها، سرورها، سیستمعاملها و ذخیرهسازی نمیکند؛ اما به کاربران اجازه میدهد تا حجم کار نرمافزار، پیکربندیها و در برخی موارد محیط میزبانی برنامه را کنترل کنند.
کاربران PaaS باید هنگام درنظرگرفتن امنیت این سرویس به عنوان بخشی از استراتژی امنیت ابری سازمان، هویت خود را به عنوان مرز اصلی امنیت در نظر بگیرند. علاوهبرآن، ایمنسازی آرتیفکتهای کد مانند مخازن حاوی تصاویر، اطمینان از کنترل شدید گردش کار توسعه، ایمنسازی دادههای حساس و اطمینان از نظارت، لاگکذاری و قابلیت حسابرسی کل چرخه عمر توسعه نیز مهم است.
تهدیدها و نگرانیهای مربوط به امنیت PaaS
پلتفرمهای PaaS اهداف جذابی برای هکرها هستند؛ زیرا این پلتفرمها دسترسی به طیف گستردهای از برنامهها و دادهها را فراهم میکنند که شامل موارد زیر است:
- آسیبپذیریهای پلتفرم: مهاجمان میتوانند از آسیبپذیریهای موجود در پلتفرم یا برنامههای در حال اجرا بر روی پلتفرم جهت بهدستآوردن کنترل سیستم یا سرقت دادههای حساس سوءاستفاده کنند.
- آسیبپذیریهای برنامه: توسعهدهندگانی که با استفاده از پلتفرمهای PaaS برنامه میسازند ممکن است از شیوههای کدنویسی ایمن استفاده نکنند که منجر به آسیبپذیریهای امنیتی میشود. این میتواند نهتنها بر امنیت همان برنامه بلکه بر کل اکوسیستم PaaS تأثیر بگذارد.
- نظارت محدود: با افزایش پیچیدگیهای زیرساخت PaaS، شناسایی آسیبپذیریها، تهدیدها و درک نحوه کاهش آنها نیز دشوارتر میشود.
آشنایی با مدل امنیتی ارائهدهنده PaaS
هنگام کار با ارائهدهندگان PaaS باید بدانید که این پلتفرم چگونه کار میکند و برای محافظت از دادههای خود چه کاری باید انجام دهید.
امنیت، تنها مسئولیت ارائهدهندگان PaaS نیست. هنگام انتخاب ارائهدهنده سؤالات مهم زیر را در نظر داشته باشید:
- دسترسی چه کنترلهایی را ارائه میدهد؟ در چه سطحی از جزئیات کار میکند؟ و اینکه برای ایمنسازی برنامهها چه موردی بهصورت روزانه موردنیاز است؟
- چه نوع رمزگذاری در دسترس است؟ و مراحل عملی فعالکردن آن برای هر نوع حجم کاری چیست؟
- آیا ارائهدهنده، پشتیبانگیری (backups) و بازیابی از بحران را به عنوان بخشی از خدمات خود ارائه میدهد یا خیر، و اگر نه مشتری چگونه باید با این نگرانیها برخورد کند؟
- چارچوبهای PaaS با سایر برنامهها یا سیستمهای ابری تا چه حد یکپارچگی دارد؟ و چه کسی مسئول جلوگیری از تهدیدهای امنیتی سیستم آنها است؟
راهحلهای امنیتی PaaS
راهحلهای تکنولوژی زیر میتواند به مشتریان ابری کمک کند تا امنیت PaaS خود را افزایش دهند:
کارگزار امنیت دسترسی ابری (CASB)
کارگزار امنیت دسترسی ابری (Cloud Access Security Broker) که به اختصار CASB نیز گفته میشود، ابزار یا سرویس نرمافزاری است که بین زیرساختهای داخلی سازمان و زیرساخت ارائهدهنده ابر قرار دارد. این ابزار نرمافزاری با اطمینان از اینکه ترافیک شبکه بین دستگاههای پیشفرض و ارائهدهندگان ابری با سیاستهای امنیتی سازمان مطابقت دارد، کار میکند. CASBها به صورت داخلی یا به عنوان سرویس ابری قابل استفاده هستند.
کارگزار امنیت دسترسی ابری از کشف خودکار برای شناسایی برنامههای ابری در حال استفاده، برنامههای پرخطر، کاربران پرخطر و سایر عوامل خطر استفاده میکند. این ابزار میتواند کنترلهای امنیتی دسترسی مانند رمزنگاری و تحلیل دستگاه را اعمال کند. در صورتی که ورود تکمرحلهای (SSO) در دسترس نباشد، CASB میتواند نگاشت اعتبارنامهها را نیز انجام دهد.
پلتفرمهای حفاظت از حجم کار ابری (CWPP)
پلتفرمهای حفاظت از حجم کار ابری (Cloud Workload Protection Platforms) یا بهاختصار CWPP، ابزار مدیریت امنیت نسل جدید است که به ایمن نگهداشتن حجم کار در محیطهای ابری کمک میکند.
این ابزار نه تنها خود برنامه را محافظت میکند، بلکه فرآیندها و منابعی را که از هر حجم کاری پشتیبانی میکنند، مانند شبکهها و پایگاههای دادهای که توسط برنامه استفاده میشوند نیز ایمن میسازد.
یکی دیگر از مزایای پلتفرمهای حفاظت از حجم کار ابری این است که از حجم کاریهای فردی در معماریهای پیچیده هیبریدی و چند ابری محافظت میکند. به عنوان مثال اگر یک حجم کاری دارای پنج اینستنس در یک ابر، پنج اینستنس در ابری دیگر و دو اینستنس درونسازمانی داشته باشد، CWPP هر دوازده اینستنس را بهعنوان یک حجم کاری واحد میبیند و محافظت سازگاری ارائه میدهد.
مدیریت وضعیت امنیت ابری (CSPM)
مدیریت وضعیت امنیت ابری (Cloud Security Posture Management) که مخفف آن CSPM است، راهحلی امنیتی است که برای شناسایی پیکربندی نادرست ابر و خطرات انطباق طراحی شده است. این راهحل امنیتی به طور مداوم شکافهای موجود در سیاستهای امنیتی را نظارت میکند و به اجرای پیکربندیهای ایمن (secure configuration) در زیرساختهای ابری کمک میکند.
مدیریت وضعیت امنیت ابری معمولاً توسط سازمانهایی استفاده میشود که از استراتژی اولویتدادن سرویس ابری استفاده میکنند و میخواهند بهترین شیوههای امنیتی را در محیطهای ترکیبی و چند ابری عملی کنند. از CSPM میتوان برای بهحداقلرساندن مشکلات پیکربندی نادرست و برنامههای در حال اجرا در آنها در سرویسهای PaaS استفاده کرد و همچنین ریسک انطباق را در محیط ابری کاهش داد.
روشهای بهینه امنیتی PaaS
روشهای بهینهای که در ادامه میخوانید میتواند به شما کمک کند تا امنیت PaaS را به طور مؤثری برقرار کنید:
مدلسازی تهدید
مدلسازی تهدید (Threat Modeling) شامل از هم گشودن طراحی برنامه به مؤلفهها و تجزیهوتحلیل نحوه تعامل این مؤلفهها از منظر مهاجم است. هدف از این راهحل، ارزیابی برنامه و خطرات مواجه با آن است تا گامهای کاهش خطر برای برطرف کردن آسیبپذیریهای قبلاً کشفشده مشخص شوند.
رمزگذاری دادهها در حالت سکون و در حین انتقال
فروشندگان PaaS معمولاً به طور پیشفرض رمزگذاری دادههای در حال انتقال یا مکانیسمهایی را برای فعالکردن آن را ارائه میدهند. رمزگذاری به محافظت از دادههای عبوری از REST APIs کمک میکند که از پروتکلهای انتقال دیتا در اینترنت (HTTPS) بهعنوان انتقال ارتباطی استفاده کنند.
در محیطهای PaaS دادههای در حال انتقال اولویت امنیتی بالاتری نسبت به دادههای در حالت سکون دارند زیرا PaaS حجم کار پیچیدهای دارد و متمایل به ادغام با سیستم خارجی گوناگون است. بااینحال همچنان باید دادههای ذخیرهشده مانند پیکربندیها، اطلاعات جلسه یا دادههای حساس مشتری را رمزگذاری کنید. به طور معمول رمزگذاری دادهها در حالت سکون نیاز به استفاده از ابزارهایی دارد که با زبانهای برنامهنویسی (APIs) ارائهدهندههای PaaS کار میکند.
علاوه بر راهاندازی رمزگذاری باید مدیریت امن رمز (secure secret management) را برای محافظت از آرتیفکتهایی که نیاز به امنیت دارند، مانند کلیدهای تولید شده و مورداستفاده برای رمزگذاری در حالت سکون، رمزهای عبور و نشانههای زبان برنامهنویسی نیز پیادهسازی کنید.
برای جلوگیری از قفلشدن، قابلیت حمل را در نظر بگیرید
هر ارائهدهنده PaaS از ویژگیهای مختلفی مانند زبانهای برنامهنویسی زیربنایی و غیرزیربنایی و خدمات امنیتی پشتیبانی میکند. یک ارائهدهنده PaaS ممکن است از زبان پایتون و جاوا پشتیبانی کند درحالیکه دیگری از Go، جاوا اسکریپت و سیپلاس پشتیبانی میکند.
باتوجه به محدودیتهای موجود در APIهای پلتفرم، بهندرت میتوان ارائهدهنده را بهسادگی جایگزین کرد. برای به حداکثر رساندن قابلیت حمل و بهحداقلرساندن قفلکردن باید زبانی را انتخاب کنید که توسط اکثر فروشندگان پشتیبانی میشود.
اکثر ارائهدهندگان از زبانهای پرکاربرد مانند جاوا، سیپلاس و پایتون پشتیبانی میکنند. اگر از ارائهدهنده خاصی استفاده میکنید میتوانید پوششی را در اطراف زبانهای برنامهنویسی خاص ایجاد کنید تا لایهای از انتزاع بین سرویس یا برنامه و زبان برنامهنویسیهای زیربنایی را ایجاد کنید. این تکنیک تضمین میکند که هنگام تغییر ارائهدهنده، تنها باید یک تغییر ایجاد کنید.
از ویژگیهای امنیتی مخصوص پلتفرم استفاده کنید
هر ارائهدهنده PaaS ویژگیهای امنیتی متفاوتی را ارائه میدهد. میتوانید ویژگیهای امنیتی موجود را بررسی کرده و سپس آنها را فعال کنید. ویژگیهای امنیتی رایج شامل فایروال اپلیکیشن تحت وب (web application firewall)، دروازه برنامه (application gateway) و نظارت و ورود به سیستم پیشرفته (enhanced monitoring and logging) است.
همچنین باید مدیریت هویت و اعتبار قوی را با پیادهسازی ویژگیهایی که ارائهدهنده ابر ارائه میدهد حفظ کنید. ویژگیهای رایج شامل مدیریت هویت و دسترسی، احراز هویت و مجوز میشود. در بهترین شرایط شما باید این ویژگیها را در فرآیندهای Back-end برای دسترسی توسعهدهنده یا مدیریت و دسترسی با برنامه ادغام کنید.
- چرا امنیت PaaS اهمیت دارد؟
امنیت در PaaS اهمیت دارد زیرا این سرویسها به کاربران امکان دسترسی به برنامهها و دادههای حساس را میدهند. هرگونه آسیبپذیری در پلتفرم یا کدهای برنامه میتواند به هکرها اجازه دهد تا به اطلاعات حیاتی دسترسی پیدا کنند یا سیستم را مختل کنند.
- مهمترین تهدیدهای امنیتی PaaS چیست؟
مهمترین تهدیدهای امنیتی شامل آسیبپذیریهای برنامه، نقض دادهها، سوءاستفاده از مجوزها و دسترسیهای نادرست است. عدم نظارت کافی و پیکربندی نادرست نیز میتواند حملات سایبری را تسهیل کند.
- چه راهکارهایی برای محافظت از PaaS وجود دارد؟
راهکارهایی مانند استفاده از رمزگذاری دادهها، پیادهسازی مدیریت هویت قوی، استفاده از ابزارهای امنیتی مانند CASB و CWPP، و مدلسازی تهدید برای شناسایی آسیبپذیریها و کاهش خطرات میتوانند به ایمنسازی PaaS کمک کنند.
این مقاله را به اشتراک بگذارید